Sau 5 năm đứng im, từ 1/10/2017, một số giá dịch vụ hàng không được điều chỉnh tăng nhằm bù đắp chi phí đầu tư hệ thống sân bay, nâng cao chất lượng dịch vụ…
Kỳ 1: Quy định mới về giá dịch vụ hàng không
Bộ GTVT vừa ký Quyết định số 2345 ngày 8/8/2017 ban hành mức giá, khung giá một số dịch vụ chuyên ngành hàng không tại cảng hàng không, sân bay Việt Nam.
Áp giá cất, hạ cánh theo khung giờ
Một trong những điểm đáng chú ý trong quyết định mới của Bộ GTVT do Thứ trưởng Lê Đình Thọ ký ban hành là việc áp giá cất, hạ cánh theo khung giờ với các chuyến bay quốc nội, đồng thời điều chỉnh tăng theo lộ trình.
Cụ thể, căn cứ vào giờ hạ cánh của từng chuyến bay theo lịch bay đã được Cục Hàng không VN cấp phép, Bộ GTVT quy định mức giá đối với chuyến bay nội địa tại cảng hàng không nhóm A và B.
Trong khung giờ bình thường, mức giá cất, hạ cánh áp dụng trong giai đoạn từ 1/10/2017 – 30/6/2018 được điều chỉnh tăng 5% so với quy định hiện hành (Quyết định 1992 ngày 15/8/2014 của Bộ Tài chính). Tiếp đó, từ ngày 1/7/2018, mức giá này sẽ tiếp tục tăng thêm 10% nữa. Mức giá thu trong khung giờ cao điểm, sẽ áp mức thu bằng 115% giờ bình thường trong khi đó, tại khung giờ thấp điểm, con số này chỉ còn 85%.
Theo đó, trong khung giờ bình thường, mức giá cất, hạ cánh áp dụng từ ngày 1/10/2017 với tàu bay ATR 70 là 698.000 đồng/lần, tàu A320, A321 là hơn 1,5 triệu đồng/lần, tàu A350, B787, B777, A330 khoảng hơn 5,8 triệu đồng/lần.
Các CHK nhóm C sẽ áp mức giá bằng 60% mức quy định đối với CHK nhóm A và B.
Chia sẻ việc áp giá cất, hạ cánh theo khung giờ, lãnh đạo Cục Hàng không VN nói: Việc quá tải vào các giờ cao điểm tại một số cảng hàng không (CHK) hiện nay chủ yếu do sản lượng và tốc độ tăng trưởng quá lớn của chuyến bay quốc nội. Áp chính sách giá cất, hạ cánh với chuyến bay quốc nội theo khung giờ sẽ giúp tác động để các hãng hàng không nội địa điều chỉnh giờ bay, đảm bảo phù hợp với năng lực khai thác của các CHK.
Cũng theo Cục Hàng không VN, việc điều chỉnh tăng giá dịch vụ cất, hạ cánh là nhằm đảm bảo đủ bù đắp chi phí duy tu, bảo dưỡng, sửa chữa, đồng thời có nguồn tích lũy để nâng cấp, đầu tư mới đường băng, đường lăn theo định hướng của Nhà nước trong bối cảnh ngân sách hạn chế.
Trao đổi với Báo Giao thông, Chủ tịch HĐQT TCT Cảng hàng không VN (ACV) Lại Xuân Thanh cho biết: Mức giá dịch vụ cất, hạ cánh tàu bay đối với các chuyến bay nội địa đã được duy trì ổn định 5 năm (từ 2011 đến nay). So với bình quân khu vực ASEAN, giá dịch vụ cất, hạ cánh tàu bay với chuyến bay nội địa của Việt Nam khá thấp, chỉ bằng 47 – 68% tùy loại tàu bay.
Trước đó, Tổng giám đốc ACV Lê Mạnh Hùng thông tin: Để đảm bảo doanh thu về dịch vụ cất, hạ cánh tàu bay đối với chuyến bay nội địa đủ bù đắp chi phí cung cấp dịch vụ (hòa vốn), mức giá dịch vụ cất, hạ cánh cần được điều chỉnh tăng tới 225% so với mức giá hiện tại. Và để có thể lãi 10%, con số này cần được điều chỉnh tăng tới 258%.
Bổ sung giá dịch vụ an ninh với khách bị từ chối nhập cảnh
Cũng theo Quyết định mới của Bộ GTVT, từ 1/10/2017, giá dịch vụ bảo đảm an ninh hàng không sẽ được áp mức 2 USD/khách đối với khách bay quốc tế so với mức 1,5 USD hiện nay.
Đối với khách bay quốc nội, việc điều chỉnh tăng sẽ được áp theo lộ trình 3 giai đoạn. Từ 1/10/2017 đến hết 31/12/2017, mức giá mới sẽ là 11.818 đồng/khách so với mức giá hiện hành là 9.090 đồng. Giai đoạn tiếp theo (từ 1/1/2018 đến hết 31/3/2018), áp mức 13.636 đồng/khách và từ 1/4 trở đi, mức giá áp dụng sẽ là 18.181 đồng/khách.
Theo Cục Hàng không VN, dịch vụ bảo đảm an ninh hành khách, hành lý do ACV thu từ hành khách không chỉ đơn thuần là soi chiếu an ninh hành khách, hành lý mà còn bao gồm nhiều dịch vụ khác như: An ninh bảo vệ tàu bay, an ninh cho khách chậm, nhỡ chuyến, quản lý, giám sát hành khách bị từ chối nhập cảnh trong 24 giờ, nhận dạng hành khách…
Về mức giá dịch vụ an ninh hàng không hiện hành, phía ACV cho biết, mức thu hiện nay của Việt Nam thấp hơn so với khu vực ASEAN. Cụ thể, với hành khách bay quốc tế, Singapore đang áp mức 6 USD/khách, Myanmar 6,5 USD/khách, Campuchia 3 USD/khách và Trung Quốc là 2 USD/khách (cả quốc nội và quốc tế).
“Nhằm mục đích nâng cao năng lực đảm bảo an ninh, an toàn hàng không, Cục Hàng không VN nhận thấy việc điều chỉnh tăng mức giá dịch vụ đảm bảo an ninh là phù hợp”, ông Thanh khẳng định.
Đáng chú ý, Bộ GTVT đã quyết định bổ sung quy định mức giá dịch vụ đảm bảo an ninh đối với hành khách bị từ chối nhập cảnh lưu lại trên 24 giờ. Theo đó, nhà vận chuyển có hành khách bị lưu lại từ 24 giờ trở lên sẽ phải nộp 9 USD/khách/giờ hoặc 90 USD/khách/ngày.
Cần phải nói rằng, tại Quyết định 1992/QĐ-BTC năm 2014 quy định giá soi chiếu an ninh hành khách, hành lý đã bao gồm dịch vụ “quản lý, giám sát hành khách bị từ chối nhập cảnh”. Tuy nhiên, trong thời gian thực hiện quy định này, đã phát sinh nhiều trường hợp hành khách bị từ chối nhập cảnh lưu trú tại sân bay quá lâu, ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất kinh doanh của ACV.
“Việc bổ sung quy định này sẽ tác động để hãng hàng không khẩn trương bố trí chuyến bay cho hành khách bị từ chối nhập cảnh sớm rời khỏi Việt Nam”, lãnh đạo Cục Hàng không VN nhấn mạnh.
Cũng liên quan đến giá dịch vụ đảm bảo ANHK, quyết định mới của Bộ GTVT cũng bổ sung thêm giá đảm bảo an ninh hàng hoá đã qua soi chiếu an ninh từ kho hàng không kéo dài vào khu vực hạn chế tại cảng hàng không với mức thu 120.000 đồng/tấn và giá dịch vụ đảm bảo an ninh đối với phương tiện vận chuyển hàng hoá, thiết bị vào phục vụ trong khu vực hạn chế tại cảng hàng không, sân bay với mức thu 30.000 đồng/lượt xe.
Tăng theo lộ trình giá phục vụ hành khách tại cảng hàng không
Về giá dịch vụ hành khách bay chuyến quốc tế, mức giá theo quyết định mới của Bộ GTVT cơ bản giữ nguyên, chỉ điều chỉnh tăng tại một số cảng mới được đầu tư nâng cấp như Đà Nẵng, Cát Bi và Vinh. Theo đó, giá phục vụ hành khách tại Đà Nẵng (nhà ga quốc tế mới) là 20 USD/khách so với mức giá hiện hữu là 16 USD/khách. Mức giá này tại CHK Vinh và Cát Bi là 14 USD so với 8 USD/khách hiện nay.
Sở dĩ phải tăng giá phục vụ hành khách quốc tế tại 3 sân bay nói trên là do đây đều là những sân bay có chi phí đầu tư xây dựng rất lớn, đặc biệt là chi phí cho hệ thống nhà ga hành khách. Để tạo điều kiện cho ACV thu hồi vốn đầu tư, nâng cao chất lượng dịch vụ, việc tăng giá là hoàn toàn hợp lý.
Với các chuyến bay quốc nội, giá phục vụ hành khách sẽ được điều chỉnh tăng theo 4 giai đoạn. Cụ thể, giai đoạn 1 (từ 1/10/2017 đến hết 31/12/2017), mức thu áp dụng cho CHK nhóm A là 75.000 đồng/khách, nhóm B là 70.000 đồng/khách và nhóm C giữ nguyên như hiện nay là 60.000 đồng/khách. Như vậy, tại các CHK nhóm A, B, mức giá này đã tăng khoảng 7% so với hiện hành.
Trong giai đoạn 2 (từ 1/1/2018 đến hết 31/3/2018), mức giá áp dụng tương ứng cho các cảng hàng không nhóm A, B, C là 80.000, 75.000 và 60.000 đồng/khách.
Giai đoạn 3 (từ 1/4/2018 đến hết 30/6/2018), khách bay nội địa tại các cảng hàng không nhóm A, B, C sẽ phải nộp tương ứng 85.000, 75.000 và 60.000 đồng/khách.
Giai đoạn cuối cùng, mức giá cao nhất áp tại cảng hàng không nhóm A là 100.000 đồng/khách, nhóm B là 80.000 đồng/khách và nhóm C là 60.000 đồng/khách.
Liên quan đến mức giá này, đại diện ACV – đơn vị đang quản lý, khai thác 21 CHK trên cả nước cho biết, mức giá phục vụ hành khách quốc nội của Việt Nam hiện tại chỉ bằng khoảng 57% mức giá tương ứng bình quân khu vực ASEAN. Đó là chưa nói đến việc hiện nay, nhiều nhà ga phục vụ hành khách đã được cải tạo, nâng cấp, chất lượng phục vụ hành khách được nâng cao.
Đồng quan điểm, phía Cục Hàng không VN cho rằng, việc xây dựng giá phục vụ hành khách quốc nội cần được xem xét điều chỉnh, từng bước bù đắp chi phí về đầu tư xây dựng nhà ga hành khách quốc nội, nâng cao chất lượng cung cấp dịch vụ.
Thu giá sân đậu theo giờ tại sân bay căn cứ
Về khung giá dịch vụ sân đậu tàu bay, khung giá quyết định với chuyến bay quốc tế, quốc nội tại các CHK nhóm A, B cơ bản giữ nguyên so với quy định hiện hành, ngoại trừ việc chỉ miễn thu 2 giờ đầu so với quy định miễn thu 3 giờ đầu hiện nay. Khung giá áp dụng với chuyến bay tại CHK nhóm C bằng 70% mức thu tương ứng tại CHK nhóm A, B.
Cùng đó, Bộ GTVT cũng quyết định điều chỉnh từ giá thuê bao sang giá thu theo giờ đối với chuyến bay tại sân bay căn cứ của người khai thác tàu bay tại VN.
Cụ thể, từ 1/10/2017 đến hết 30/6/2018, áp dụng bằng 30% mức thu tương ứng đối với chuyến bay nội địa. Mức giá này sẽ tăng lên bằng 50% từ thời điểm 1/7/2018 trở đi.
Lý giải về việc giảm thời gian miễn thu giờ đầu, theo Cục Hàng không VN, mức thu từ dịch vụ sân đậu tàu bay hiện nay vẫn chưa đủ bù đắp chi phí. Đó là chưa nói đến việc nhiều CHK đang bị quá tải. Do đó, việc điều chỉnh này sẽ giúp hãng hàng không rút ngắn thời gian đậu lại của tàu bay, giảm tải cho việc khai thác của cảng hàng không.
Đối với quyết định điều chỉnh từ giá thuê bao sang giá thu theo giờ, lãnh đạo Cục Hàng không cho biết: Theo Quyết định số 1992, nhà nước đang thực hiện chính sách ưu đãi giá dịch vụ đối với chuyến bay tại sân bay căn cứ. “Thu từ dịch vụ sân đậu của hãng hàng không quốc nội chỉ bằng khoảng 22,3% so với thu của hãng hàng không nước ngoài” – ông Bùi Á Đông, phụ trách Tài chính ACV cho biết.
Đáng nói hơn, các hãng hàng không đều chọn Tân Sơn Nhất, Nội Bài, Đà Nẵng, Cam Ranh là sân bay căn cứ. Đây đều là các cảng hàng không có tần suất khai thác quá cao, tuy nhiên mức thu còn thấp so với chi phí đầu tư sân đậu.
“Quy định mới của Bộ GTVT cũng sẽ giúp điều chỉnh số lượng tàu bay đậu lại qua đêm, giảm tải cho các CHK, sân bay nói trên”, đại diện Cục Hàng không khẳng định.
Thanh Bình
